Dünya genelinde her yıl 2 milyondan fazla insana, ülkemizde ise ortalama 40 bin kişiye, sigaranın en önemli risk faktörü olduğu akciğer kanseri tanısı konuluyor. Erkeklerde en sık görülen kanser türü olan akciğer kanseri kadınlarda da meme ve kolorektal kanserler türlerinden sonra 3. en sık görülen kanser çeşidi. Akciğer kanserinin başlangıcında gözlemlenen öksürük belirtisi, başta solunum yolu enfeksiyonları olmak üzere pek çok hastalıkta rastlanabildiği için çoğunlukla hastalar tarafından ihmal ediliyor.
Kırk Yaşın Üstündeki Bireyler Risk Grubunda Yer Alıyor
Ayrıca düzenli olarak sigara kullanan hastalar da ‘Sigara öksürtüyor’ düşüncesiyle öksürüğü önemli bir şikayet olarak görmüyor. Uzmanlara göre, iki haftadan uzun süren ve nedeni belirlenemeyen inatçı öksürük akciğer kanserinin belirtisi olabiliyor. Teşhisin geç konulması ise tedavi şansının büyük oranda azalmasına sebep oluyor.
Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Özlem Er, inatçı öksürük söz konusu olduğu zaman, risk faktöründeki kişilerin erken tanı için mutlaka hekime başvurmaları gerektiği belirterek, “Ayrıca hiçbir şikayeti olmasa dahi risk faktöründe olan kırk yaş üstündeki kişilerin her yıl düzenli olarak düşük doz bilgisayarlı akciğer tomografisiyle mutlaka taranmaları gerekiyor. Zira akciğer kanseri en çok hayat kaybına yol açan kanser tiplerinden biri olmasına rağmen erken tanı sayesinde tümöre özel tedavi protokolü ile hastalar uzun yıllar sağlıklı ve aktif yaşamlarına devam edebiliyor” ifadelerini kullanıyor.
Akciğer Kanserinin Belirtileri Tümörün Nerede Olduğuna Göre Değişiyor
Akciğer kanserinin belirtileri tümörün yerleşim yerine göre değişkenlik gösteriyor. Bu sebeple kanser, genellikle başka nedenlerle çekilen tomografi veya akciğer filminde tesadüfen saptanıyor. Özlem Er, iki haftadan uzun süren ‘inatçı öksürük’ başta olmak üzere aşağıda yer alan belirtiler söz konusu olduğu zaman acilen doktora başvurulması gerektiğine dikkat çekiyor:
• Yeni başlayan veya farklı, kalıcı öksürük
• Boyunda ve yüzde şişlik
• Yutma zorluğu
• İştah ve kilo kaybı yaşanması
• Öksürük sırasında ya da tükürürken kan gelmesi
• Tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları
• Omuzda, sırtta veya göğüste gelişen ağrı
• Nefes almakta güçlük yaşanması
• Ses kısıklığı veya hırıltılı ses
• Halsizlik ve bitkinlik
En Önemli Risk Faktörü Sigara Kullanımı Olarak Saptanıyor
Akciğer kanserinde en önemli risk faktörü sigara kullanımı olarak görülüyor. Ülkemizde yapılan çalışmalar, akciğer kanseri vakalarına yüzde 90 oranda sigara kullanımının sebep olduğunu ortaya koyuyor. Sigara içenlerde akciğer kanserine yakalanma riski hiç içmeyenlere oranla 20 kat daha fazla gözlemleniyor.
Özlem Er, sigaraya başlama yaşı ne kadar erkene çekilirse, akciğer kanserinin gelişme riskinin de o oranda arttığı uyarısında bulunarak, ”20 yıl boyunca günde bir paket veya daha fazla sigara içmiş olan 50-77 yaş arasındaki kişiler, halen içmekte olanlar ve 15 yıldan daha kısa süre önce sigarayı bırakanlar akciğer kanserinde risk grubunu oluşturuyor” diyor. Radon gazı da ikincil dereceden önemli risk faktörü olarak belirtiliyor. Genetik faktörler, asbest ve çevresel toksinler de akciğer kanserinin gelişiminde rol oynayan diğer sebepler arasında yer alıyor.
Tedavi Planı Hastanın Durumuna Göre Oluşturuluyor
Akciğer kanseri genel olarak ‘küçük hücreli olan’ ve ‘küçük hücreli olmayan’ şeklinde iki gruba ayrılıyor. Tedavi planı akciğerde gelişen tümörün tipi ve evresine göre oluşturuluyor. Özlem Er, hastaya özel uygulanan protokol sayesinde tedaviden başarılı sonuçlar alındığını vurgulayarak, “Küçük hücreli akciğer kanserinde kemoterapi tedavinin en önemli parçasını oluşturuyor. Bunun nedeni ise bu yöntemin hızla çoğalan hücrelerde etkili olması. Erken evre akciğer kanseri kemoterapi ve radyoterapinin birlikte uygulanmasıyla tedavi ediliyor. Yaygın evrede ise kemoterapi ve temelde bağışıklık sisteminin güçlendirilmesini amaçlayan immunoterapi kombinasyonuyla tedavinin başarısı artıyor. Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri moleküler özellikleri farklı olan birçok hastalığı içerdiği için tümöre özel en uygun tedavi yöntemi seçiliyor” şeklinde konuşuyor.
